Paranoïde persoonlijkheidsstoornis

Een paranoïde persoonlijkheidsstoornis maakt de persoon extreem wantrouwend en agressief. Lees hoe u ze hier kunt herkennen en behandelen.

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis

de paranoïde persoonlijkheidsstoornis is een van de meest ernstige persoonlijkheidsstoornissen ooit. De getroffenen zijn erg argwaan jegens andere mensen. Ze zijn ervan overtuigd dat ze ze kwalijk willen nemen en gedragen zich daarom vaak geïrriteerd en agressief. Omdat deze houding ook bij de therapeut bestaat, is een paranoïde persoonlijkheidsstoornis moeilijk te behandelen. Maar therapie kan helpen om gunstiger gedrag en denkpatronen te ontwikkelen. Lees hier hoe u een paranoïde persoonlijkheidsstoornis kunt herkennen en hoe u deze moet behandelen.

ICD-codes voor deze ziekte: ICD-codes zijn internationaal geldige codes voor medische diagnose. Ze worden b.v. in doktersbrieven of op onbekwaamheidscertificaten. F60

Marian Grosser, arts

Mensen met een paranoïde persoonlijkheidsstoornis zien hun hele omgeving als vijandig. Helaas, vaak hun therapeuten, wat de behandeling erg moeilijk maakt.

Productoverzicht

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis

  • beschrijving

  • symptomen

  • Oorzaken en risicofactoren

  • Examens en diagnose

  • behandeling

  • Ziekteprocedure en prognose

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis: beschrijving

Mensen met persoonlijkheidsstoornissen ervaren de wereld als verstoord. Dienovereenkomstig gedragen ze zich anders dan gezonde mensen. Mensen met een paranoïde persoonlijkheidsstoornis hebben bijvoorbeeld geen vertrouwen in andere mensen. Ze gaan er constant van uit dat anderen hen willen schaden zonder enig bewijs.

Als ze vriendelijk lacht naar een collega, voelen ze zich uitgelachen. Als de partner niet thuis is, zijn ze ervan overtuigd dat hij een vreemde is. Als ze zich bedreigd voelen, worden ze boos en beginnen ze een tegenaanval. In hun vijandigheid zijn ze buitengewoon hardnekkig en kunnen ze niet worden overtuigd dat hun vermoedens ongegrond zijn.

Typerend voor de paranoïde persoonlijkheidsstoornis is dat getroffenen reageren op kritiek die overgevoelig is en maken altijd andere mensen verantwoordelijk voor mislukkingen in hun leven. Op school is het de leraar, die de schuld heeft voor de slechte cijfers, in het professionele leven, de baas, als iets niet gaat zoals verwacht. Vanwege hun achterdochtige en vijandige karakter zijn ze niet populair bij anderen en hebben ze vaak ruzie met hun medemensen. Omdat ze vrienden niet vertrouwen, hebben ze nauwelijks sociale contacten.

Hoeveel mensen worden getroffen door een paranoïde persoonlijkheidsstoornis?

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis wordt beschouwd als een zeldzame persoonlijkheidsstoornis. Deskundigen schatten dat tussen 0,4 en 2,5 procent van de algemene bevolking lijdt aan een paranoïde persoonlijkheidsstoornis. Het aantal daadwerkelijke patiënten is waarschijnlijk hoger, omdat slechts enkele getroffen professionele hulp zoeken. Er zijn meer mannen getroffen dan vrouwen.

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis: symptomen

Persoonlijkheidsstoornissen worden in essentie gekenmerkt door het feit dat de gedachten, percepties, emoties en gedragingen aanzienlijk afwijken van wat sociaal geaccepteerd is. Persoonlijkheidsstoornissen ontwikkelen zich tijdens de kindertijd of adolescentie en blijven zelfs in de volwassenheid bestaan.

Naast deze algemene criteria van persoonlijkheidsstoornis is een paranoïde persoonlijkheidsstoornis aanwezig in de internationale classificatie van psychiatrische stoornissen (ICD-10) als ten minste vier van de volgende symptomen waar zijn:

De getroffen persoon:

  • reageren overdreven gevoelig voor tegenvallers
  • hebben de neiging om permanente wrok te hebben; ze geven geen beledigingen of gebrek aan respect
  • ze zijn zeer achterdochtig en stellen feiten verkeerd voor door neutrale of vriendelijke acties van anderen als vijandig of verachtelijk te interpreteren
  • zijn omstreden en staan ​​op hun rechten, zelfs als ze ongepast zijn
  • Ze hebben vaak en geen vertrouwen in de loyaliteit van hun partner, zelfs als er geen reden toe is
  • zijn erg zelfzuchtig en aanmatigend
  • Ze plegen vaak samenzwering om gebeurtenissen in hun omgeving of in de wereld in het algemeen uit te leggen

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis: oorzaken en risicofactoren

De exacte oorzaken van persoonlijkheidsstoornissen zijn nog niet opgehelderd - dit geldt ook voor de paranoïde persoonlijkheidsstoornis. Experts geloven dat het zich ontwikkelt door verschillende invloeden. Enerzijds speelt genetische predispositie een rol, anderzijds dragen educatie en andere omgevingsinvloeden ook bij aan de ontwikkeling.

In het bijzonder vormen stressvolle gebeurtenissen de basis voor de ontwikkeling van psychische stoornissen. Zelfs mensen met een paranoïde persoonlijkheidsstoornis rapporteren vaak traumatische ervaringen uit de kindertijd, zoals fysiek of emotioneel misbruik.

Experts geloven dat kinderen die weinig affectie en liefde ontvangen, gefrustreerd raken en daardoor agressie ontwikkelen. Hun eigen agressie projecteert ze vervolgens op andere mensen, en dan zijn ze achterdochtig over hen. Omdat ze verwachten alleen maar slechte ervaringen te hebben met andere mensen, gedragen ze zich agressief. Dit gedrag zorgt op zijn beurt voor conflicten waardoor ze zich door hun slechte mening bevestigd voelen. Het creëert een nauwelijks te doorbreken vicieuze cirkel.

Ook speelt het temperament van een persoon een rol bij de ontwikkeling van paranoïde persoonlijkheidsstoornissen. Kinderen met een hoge neiging tot agressiviteit lopen een groot risico.

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis: onderzoeken en diagnose

Voor de diagnose van paranoïde persoonlijkheidsstoornis zijn er verschillende gesprekken tussen psychiater of therapeut en betrokkene. Om de mogelijkheid van organische problemen of middelenmisbruik die de symptomen veroorzaken uit te sluiten, voert de arts ook enkele fysieke onderzoeken uit. Hij maakt meestal een bloedbeeld. Het is ook mogelijk om magnetische resonantie beeldvorming (MRI) te gebruiken om beelden van de hersenen te maken die mogelijke schade in de hersenen aan het licht brengen.

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis: test

Op internet zijn veel zelftests voor paranoïde persoonlijkheidsstoornissen te vinden. Deze kunnen de getroffenen een ruwe beoordeling geven, maar vervangen niet de diagnose van een therapeut of psychiater.

Voor de diagnose van paranoïde persoonlijkheidsstoornis worden vaak persoonlijkheidstestlijsten zoals de Freiburg Personality Inventory (FPI) en gestructureerde klinische interviews gebruikt om de aandoening te diagnosticeren.

Om de paranoïde persoonlijkheidsstoornis te diagnosticeren, zou de therapeut de volgende vragen kunnen stellen:

  • Neem je vaak een verborgen betekenis aan achter wat anderen zeggen of doen?
  • Heb je vaak het gevoel dat andere mensen je willen schaden?
  • Denk je vaak dat je partner je bedriegt?

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis: behandeling

Mensen met een paranoïde persoonlijkheidsstoornis zoeken zelden psychologische hulp. Aan de ene kant ervaren ze hun waarneming en gedrag niet als verstoord, en aan de andere kant vertrouwen ze ook psychologen en artsen niet. Wanneer zij behandeling zoeken, is dit vaak het gevolg van extra mentale stoornissen, zoals depressie.

De paranoïde persoonlijkheidsstoornis is moeilijk te behandelen, omdat de getroffenen zich nauwelijks kunnen toevertrouwen aan andere mensen. Voor een succesvolle behandeling is het echter noodzakelijk dat de patiënt betrokken raakt bij de therapeut.

Cognitieve gedragstherapie

Voor de behandeling van een paranoïde persoonlijkheidsstoornis zijn er verschillende benaderingen. Cognitieve gedragstherapie heeft tot doel ongunstige denkwijzen of denkpatronen te veranderen. Het doel van de therapie is dat de betrokkene zijn wantrouwen tegenover andere mensen in twijfel trekt en sociale manieren leert om met andere mensen om te gaan. Omdat veel patiënten lijden aan de isolatie die een gevolg is van hun gedrag.

Het contact met andere mensen, bijvoorbeeld met vrienden, draagt ​​bij aan een hogere kwaliteit van leven. Het trainen van sociale vaardigheden is daarom een ​​belangrijk onderdeel van de therapie. Om de agressieve impulsen onder de knie te krijgen, ontwikkelt de therapeut nieuwe strategieën met de patiënt.

focale therapie

In de psychoanalytisch georiënteerde focale therapie toont de therapeut de patiënt zijn destructieve gedrag. Meestal wantrouwen patiënten de therapeut en trekken zich terug of reageren agressief op de therapeut. Op basis van de interactie tussen de therapeut en de patiënt kan de therapeut visualiseren hoe wantrouwen problemen veroorzaken bij andere mensen.

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis: verwanten

Mensen met een paranoïde persoonlijkheidsstoornis hebben grote problemen met interpersoonlijke relaties. Ze verwachten constant verraden te worden en gekwetst door anderen. Door deze overtuiging creëren ze een vijandig klimaat. Voor de familieleden is het permanente wantrouwen een zware last. Ze voelen zich vaak hulpeloos omdat ze het gedrag van de persoon niet kunnen beïnvloeden.

Wat je als familie kunt doen:

Houd er rekening mee dat het gedrag van je geliefde ongepast is vanwege zijn persoonlijkheidsstoornis. Probeer geen aanvallen persoonlijk te nemen. Vraag advies aan een therapeut. Zelfs als de persoon therapie weigert, kan de therapeut of een adviescentrum hulp bieden.

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis: ziekteverloop en prognose

Zoals met alle persoonlijkheidsstoornissen, begint de paranoïde persoonlijkheidsstoornis in de kindertijd of adolescentie en is deze chronisch. In tegenstelling tot andere psychische stoornissen, kunnen persoonlijkheidsstoornissen niet worden genezen omdat de aandoening diep geworteld is in de persoon.

De therapie kan echter helpen om ongunstige gedragspatronen positief te beïnvloeden.De kans op een gunstig verloop is echter vrij laag. Aan de ene kant gaan de getroffenen zelden voor een therapeutische behandeling, aan de andere kant hebben ze moeite om betrokken te raken bij het therapieproces. Hoe eerder de paranoïde persoonlijkheidsstoornis echter, wordt ontdekt en behandeld, hoe beter de prognose.

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis

FAQ - 💬

❓ Wat zijn de symptomen van paranoia?

👉 Paranoia symptomen zijn: Anderen, zonder gegronde redenen, verdenken van uitbuiting, het berokkenen van schade en bedriegen. Twijfel aan de loyaliteit en betrouwbaarheid van vrienden of collega's. Bang om iemand in vertrouwen te nemen vanwege de ongerechtvaardigde vrees dat informatie tegen je gebruikt wordt.

❓ Hoe ga je om met paranoïde persoonlijkheidsstoornis?

👉 Tips voor naasten

  1. Zoek informatie op en lees meer over paranoïde persoonlijkheidsstoornissen. ...
  2. Probeer een steun te zijn voor je vriend(in)/partner/kind. ...
  3. Probeer niet met je naaste in discussie te gaan. ...
  4. Bedenk dat alle verwijten en beschuldigingen voortkomen uit de stoornis.

❓ Hoe wordt iemand paranoia?

👉 In het kort: Een paranoïde persoonlijkheidsstoornis is een psychische stoornis. De belangrijkste kenmerken van deze stoornis zijn angst, wantrouwen en achterdocht. Een paranoïde persoonlijkheidsstoornis kan ontstaan door een combinatie van erfelijke aanleg, opvoeding en traumatische ervaringen in je jeugd.

❓ Kun je genezen van paranoia?

👉 Een paranoïde persoonlijkheidsstoornis is te behandelen, maar dit kan een langdurig proces zijn. Realiseer je dat de behandelaar jou wil helpen, en dat vrienden en familie jou kunnen ondersteunen.

❓ Hoelang duurt paranoia?

👉 Hoelang duurt een psychose? Een psychotische periode duurt meestal weken tot maanden. Sommige mensen krijgen één keer een psychose terwijl anderen vaker een psychotische periode doormaken. Een psychose komt het meest voor bij mensen tussen de 16 en 30 jaar.

❓ Waarom ben ik paranoïde?

👉 Bij een paranoïde-persoonlijkheidsstoornis heb je een diepgaand wantrouwen en achterdocht naar andere mensen. Omdat je andere mensen als een bedreiging ziet, ben je vaak angstig, agressief en interpreteer je de bedoelingen van anderen als kwaadwillig. Je reageert daardoor kwaadaardig en wantrouwend.

❓ Is paranoia zijn erfelijk?

👉 Erfelijkheid. Wanneer één van je ouders last heeft van een paranoïde persoonlijkheidsstoornis en jou leert dat mensen niet te vertrouwen zijn, dan is de kans logischerwijze groter dat jij deze stoornis ook ontwikkelt.

❓ Welke medicatie bij paranoia?

👉 Kalmerende medicijnen (benzodiazepines) kunnen angstklachten verminderen. Ook kan je behandelaar zogenoemde antipsychotica voorschrijven (zoals pimozide of haloperidol). Dit is medicatie tegen paranoïde gedachtes. Bij deze medicijnen is er echter wel kans op verslaving bij langdurig gebruik.


Zo? Deel Met Vrienden: